Ru
Pekinesin mənşəyi
Əfsanələrin birinə əsasən pekines cinsi əzəmətli şir və başıpozuq meymunun birliyi nəticəsində qədim Çində yaranıb. Pekines xasiyyətini şirdən, qeyri-adi görünüşünü isə meymundan almışdır. Bəzi mənbələrdə deyilir ki, bu cinsin 2000 illik tarixçəsi var. Pekinesə sahib olmaq sahibinin yüksək statusunun göstəricisi idi. Pekinesləri imperator və yüksək səviyyəli kübar ailələr sahibləndirirdi. Bu itlərə hörmət çox böyük idi, onları barmaq uclarında böyüdürdülər. Hətta imperatorun masasından ən dadlı təamlar pekineslərin qabağına qoyulardı. Bu cins itlər uzun zaman Avropada yaşayanların gözündən uzaq olub. Lakin bu hal 18 əsrdə dəyişilib. Bu dövrdə Çin, İngiltərə və Fransa arasında opium üstündə yenidən kəskin mübahisə baş vermişdir. Avropa ordusu imperatorun sarayına hücum etdi. Saraydan zəbt olunan qiymətlilərdən biri də fu itləri idi (pekinesin Çindəki adı). Bu dövrdən başlayaraq Avropada pekineslərin aktiv yetişdirilməsinə başlanmışdır. Pekines cinsi Çinin Pekin şəhəri şərəfinə adlandırılmışdır.
Pekinesin xasiyyəti
Pekines narsis xasiyyətə sahibdir. O, həmişə özünü birinci tutur və yalnız ona hörmət edənlərə qarşılıqlıq göstərir. Pekines iti sevildiyini hiss edərsə, ondan daha sadiq və mehriban bir ev heyvanı tapa bilməzsiniz.
Əmin-amanlığı sevən it üçün səs-küy və təlaş yaddır. Pekines iti saatlarla rahat küncdə xüsusi yatağında uzanmağı sevir. Buna baxmayaraq sahibi ilə birlikdə vaxt keçirməkdən imtina etməz.
Pekines sahibinin əhvalına mükəmməlcəsinə uyğunlaşır. Təmiz cins pekines iti heç vaxt qəzəblənmir və sahibi ilə həyatı boyu emosional əlaqə saxlayır. İmperator qanı heç vaxt bu cinsin sırtıqlıq göstərməsinə imkan verməyəcəkdir.
Uşaqların onu sıxışdırması və səs-küyü iti qıcıqlandırsa, o dişləyə bilər. Kövrək bədəni isə uşaqların diqqətsiz davranışına dözməz. Bu balaca ağa daha çox böyümüş uşaqlı ailələr və ya tək yaşayan insanlar üçün tövsiyə olunur.
Pekines evdəki digər heyvanlar üçün sahibinə qısqanclıq göstərməyəcəkdir, lakin başqa itlərdən özünü daha üstün tutacaqdır. Pekinesin “Napoleon sindromu”, onu, böyük iti döyüşə təhrik etməyə vadar edir.
Erkən sosiallaşma olmadan, pekineslər yad insanlara qarşı olduqca şübhə ilə yanaşırlar.
Pekinesin üstünlükləri
Digər itlərdən fərqli olaraq pekines bir neçə saat rahatlıqla tək qala bilər. İnsan diqqətinin olmaması onun psixoloji durumuna təsir göstərməyəcəkdir.
Pekines uzun gəzintilərə ehtiyac duymur.Səhər və axşam saatlarındaki 15-20 dəqiqəlik gəzinti onun üçün kifayətdir. Yay aylarında istivurma riski səbəbindən gəzintilər ən sərin saatlarda keçirilir. Buna görə də, bu cins, işləyən və ya qocalmış cütlüklər, tək insanlar üçün əla variantdır. Onu qızmar yay istisində və çox soyuq havada çölə çıxarmayın. Bu pekines üçün çox təhlükəlidir.
Pekinesin fiziki xüsusiyyətləri
- Bədəni
Pekines qısa və alçaqboydur. Əzələləri yaxşı inkişaf etmişdir. Beli ifadəlidir, kürəyi düzdür.
- Baş və kəlləsi
Pekinesin kəlləsi böyükdür, qulaqlar arasında yapıqdır. Alından buruna keçid (stop) aydın şəkildə ifadə edilir. Geniş və yastı burnu V-şəkilli qırış ilə örtülmüşdür.
- Gözləri
Pekinesin gözləri böyük, dairəvi və qabardılmışdır . Tünd rəngli qüzehli qişa standart hesab edilir.
- Ayaqları
Pekinesin ön ayaqları qalın və qısadır, sümükləri güclüdür. Dirsəkləri bədənə sıx durur, çiyinləri arxaya baxır. Pəncələr bir az çölə burulmuşlar. Arxa ayaqları güclüdür, yaxşı inkişaf etmiş əzələlərə malikdir. Ayaqlar bir-birinə yaxın yerləşir, sümüyü daha yüngüldür. Pəncələri irəli baxır. Sapma oynaqları alçaq olsa belə güclüdür. Böyük və yastı pəncələri yuvarlaq deyil.
- Quyruğu
Pekinesin quyruğu hündür yerləşib. Bir az əyridir və hər iki tərəfə sallana bilir.
- Qulaqları
Pekinesin qulaqları yüksək yerləşib və aşağı çənəyə qədər sallanır. Qulaq tükləri uzun və yumşaqdır.
- Tükü
Pekinesin tükləri düz və sərtdir, yumşaq alt tük örtüyünə malikdir. Tük uzunluğu ortadır. Boyun ətrafında qalın yaxalığı var. Ayaqların arxasında, quyruğunda, pəncələrində və qulaqlarında tükü uzundur.
- Rəngi
Albinos və şokoladdan başqa istənilən rəng məqbuldur.
Pekinesin yemlənməsi
Pekines yalnız yüksək keyfiyyətli tam rasionlu premium it yemləri ilə qidalanmalıdır. Onun rasionu barədə körpəlikdən düşünməlisiniz. Premium olan bala itlər üçün yem növləri immuniteti stimullaşdıran və sağlam inkişafı üçün bütün faydalı maddələri ehtiva edir. Zülal, yağ və karbohidratların optimal balansı, pekinesi, meylli olduğu piylənmədən qoruyacaqdır. Yemlənmə prosessini təşkil etdikdə dostunuza aşağı hündürlükdə it üçün yem və su qabı almağı unutmayın. O səbəbdən ki, tənəffüs problemlərinə meylli olan pekinesiniz bəzən qida qəbulu zamanı çətinlik çəkir.
Unutmayın ki, təmiz içməli su ev heyvanı üçün həmişə əlçatan yerdə olmalıdır.
Sevimlinizi yalnız evdə hazırlanmış qida ilə bəsləmək istəyirsinizsə, onun fərdi ehtiyacları üçün düzgün rasion tərtib edilməlidir. Buna görə də mütləq kömək edə biləcək ixtisaslı bir baytar həkiminə müraciət edin.
Təbii qida ilə süfrənizdəki yemək eyni şey deyil. Heyvanı öz yediyimiz ilə qidalandıraraq, onun sağlamlığına zərər veririk.
Pekinesin təlimi
Pekineslər çətin xasiyyət ilə məşhurdurlar, bu da onların tərbiyə olunmasını çətinləşdirir. Bu cins əmr və cəzaları qəbul etmir. Tərs iti yalnız tərif və məhəbbətlə ram edə bilərsiniz.
Təlimə kiçik yaşlardan başlamaq lazımdır. İlk növbədə, bala itə təbii ehtiyaclarını xüsusi əskiyə etməyi öyrədin. Evdə tualetə getmək qabiliyyəti it küçəyə çıxa bildikdən sonra da lazım olacaqdır.
Cins uzun gəzinti tələb etmir: gündə iki dəfə 15-20 dəqiqə kifayət edəcəkdir.
Həyatın beşinci ayından itin yeniyetmə dövrü başlayır. Bu zaman iti, demək olar ki, heç idarə etmək olmur. İtaətsizlik ilə üzləşən sahibi geri çəkilməməli və ev heyvanının davranışını nəzarətsiz buraxmamalı. Əks halda sahibinin fikrinə əhəmiyyət verməyən ərköyün və eqoist bir məxluq alacaqsınız.
Tərbiyə və təlim zamanı sözünüzün üstündə durun. Pekines topu gətirməkdən və ya əmri yerinə yetirməkdən imtina edərsə, heç bir halda bunu onun yerinə etməyin və ya görməzdən gəlməyin. Ev heyvanınıza təlimin sonunda onu bir it üçün dadlı çərəzin gözlədiyini göstərin. Balaca dostunuza qarşı səbirli olun və nəticə sizi xoş təəccübləndirəcəkdir.
Pekinesə qulluq və baxım qaydaları
Pekinesin tükü daim tökülür, ona görə də xüsusi daraq ilə gündəlik daranmağa ehtiyac duyulur. Qulaq tükləri də həmçinin daranmalıdır. İtiniz üçün 2 daraq ala bilərsiniz. Biri seyrək dişli (əsas tüklər üçün), digəri isə sıx dişli (alt tüklərin daranması üçün). Pekinesin pəncələri üzərindəki tükləri də kəsməyə unutmayın. Əks halda pəncələrin üzərində əmələ gələn tük topaları normal yürüyüşə imkan verməyəcəkdir.
Pekinesi ildə 1 dəfə çimizdirmək məsləhət görülür. Daha tez zamanda çirkləndiyi zaman itinizi quru it üçün şampunla da təmizləyə bilərsiniz.
Bu itin qulaqları xüsusi diqqət tələb edir. Hər gəzintidən sonra onları yoxlayın. Həftədə bir dəfə qulaq seyvanını xüsusi qulaq üçün qulluq vasitələri ilə təmizləyin.
Pekinesin iri gözləri də göz üçün qulluq vasitələr ilə silinməlidir. Gözlər, pekinesin fizioloji xüsusiyyətinə görə tez-tez sulanır. Gözdən axan maye üzündəki qırışa düşüb daxilində quruyur. Bu qırışı mütləq təmizlikdə saxlayın. V-formalı gırış-infeksiyalar mənbəyidir. Ordaki çirklər xüsusi losyon və ya it üçün nəm salfetlə təmizlənə bilər.
Caynaqların kəsilməsində də vaz keçməyin. Zədə verməyən yumrulanmış uclu qayçılardan istifadə edə bilərsiniz.
Pekinesin sağlamlığı
Pekineslərin xəstəliklərinin əksəriyyəti cinsin anatomik quruluşu ilə əlaqədardır. Yastı burun səbəbindən bu itlər istivurmaya və nəfəs almaqda çətinlik çəkməyə meyllidirlər. Bu səbəbdən pekinesləri isti yerlərdən və aktiv fiziki fəaliyyətdən uzaq tutun.
Qabarıq quruluşu səbəbindən gözləri travmalara meyllidirlər. Məsələn, göz bəbəyin düşməsi tez-tez baş verə bilən haldır. Pekineslərdə katarakta, buynuz qişanın xorusu və digər göz xəstəliklərinə rast gəlinir.
Pekineslərin qeyri-mütənasib bədən quruluşu, qısa ayaqları və uzun kürəyi tez-tez onurğa zədələnməsinə səbəb olur.
Pekineslər arasında ürək çatışmazlığı və böyrək daşı xəstəliyinə də rəst gəlinir.
İtlərinizin sağlamlığı üçün bu qaydalara riayət etmək vacibdir:
- planlı şəkildə baytar həkimin müayinəsinə getmək
- düzgün sağlam qida rasionu (gündəlik, müalicəvi) seçmək
- itlər üçün qulluq vasitələri ilə düzgün baxım etmək
- it üçün dərmanlar ilə xarici və daxili parazitlərlə sistematik olaraq mübarizə aparmaq
Pekines necə seçilməli
Pekines cinsini seçdikdə bu faktorları əsas tutun:
- Erkək pekineslərin xarici görünüşü dişilərdən daha effektli və gözəldir. Ona görə ki, erkəklərdə tüləmə daha zəif keçir.
- Sərgilik olunacaq bala pekinesin xarici görünüşü 6-8 aylarında tam bəlli olunur. Pekinesi daha tez zamanda sahibləndirsəz riskə getmiş olursuz. Çünki ilk aylarında bala pekinesin cinsin standartlarına uyğun olacağı tam bilinmir.
- Tam qabarıq gözlü valideynlərdən olan balaları sahibləndirməyin. Bala pekinesin eyni gözlərin irsən almağın riski çox yüksəkdir.
- Pekinesin valideynlərinin tük vəziyyətinə xüsusi diqqət yetirin.
- Bütün arayışların və peyvəndlərin olmasını yoxlayın. Pekineslərin qurdlar əleyhinə müalicə alıb almamasını da dəqiqləşdirin.
