Pişik niyə yemək yemir?

Bizim sevimli ev heyvanlarımız bir çox səbəbdən yemək yeməkdən imtina edə bilərlər. Bu da təbii ki, pişik sahibini ciddi narahat edir, çünki iştahsızlıq ağır xəstəliklərinin əlamətlərindən biridir. Lakin bəzi hallarda bu sadəcə pişiyinizin seçici olmasının göstəricisidir və onun həyatı üçün təhlükəli deyil.

Pişik niyə yemək yeməkdən imtina edir

Yemək yeməkdən imtinanın səbəbləri barədə məlumatlı olmağınız çox vacibdir. Bu səbəblər 2 böyük qrupa bölünə bilər:

1. Psixoloji səbəblər

Bunlara qidalanma rejimi və normalarının pozulması, uğursuz seçilmiş yem və yem qabı, yem dəyişimi, pişiyin seçiciliyi, stres və s.

2. Orqanizmin vəziyyəti ilə əlaqəli tibbi səbəblər

Bunlara əməliyyatdan sonraki bərpa dövrü, cinsi yetişkinlik, xəstəliklər (böyrək, qaraciyər, həzm sistemi, diabet, diş və diş əti problemləri), allergiya, həzm sistemi orqanlarında xarici cisim (tüklər), zərərvericilər (bit, birə, gənə və s.) aid olunurlar.

Pişiyin yemək yeməməsinin psixoloji səbəbləri  

Adətən yem yeməkdən imtinanın psixoloji səbəbləri çox zaman həyat üçün təhlükə daşımır. Buna baxmayaraq, bu hallar sizin xüsusi diqqətinizi tələb edir.  

• Uğursuz yemləmə məkanı, yanlış seçilmiş yem qabı  

Qəribə səslənsə də,qeyd olunanlar pişiyin yem yeməməsinə səbəb ola bilər. Məsələn, pişik tualetinin xoşagəlməz qoxuları iştahı poza bilər. Pişiyinizin qidalanması üçün sakit bir yer seçməlisiniz. Səs çıxaran dəmir qab, yaxud da ölçüyə uyğun olmayan qab pişiyin iştahına təsir edə bilər. Pişik həm də çirkli yem qabından iyrənə bilər (silikonlu modellərin  yuyulmasında çətinliklər var). Buna görə də yem qabının yerləşdirməsi və model növünün seçimi xüsusi diqqət tələb edir.

• Qidalanma rejiminin və normalarının pozulması

Bu hallara yemin hər zaman əlçatan olması aid olunur. Sağlam yetkin pişiklər gündə 2 dəfə, hamilə və bala pişiklər isə 5-6 dəfəyədək yeyə bilərlər. Günlük yemləmə porsiya normalarına riayət etmək çox vacibdir. Pişik yemi qablaşdırmasında qeyd olunan porsiya miqdarına diqqət edin. Daim olaraq insan qidasınə və həddindən artıq pişik üçün dadlı çərəzləri yeyən pişiklər əsas yem qəbulundan yayına bilərlər.  Nəzarət edin ki, pişik çərəzləri gündəlik rasionunun 15% artıq təşkil etməsin.

• Stres

Təəssüf ki, sevimli dostlarımız da stres yaşa bilərlər. Stresin səbəbi baytar həkiminə ziyarət, yeni ev, səs-küylü qonaqlıqlar, körpə uşağın doğulması, yeni ev heyvanı, təmir və digərlərdir.  Bu zaman ev heyvanınız xüsusi qulluğa ehtiyac duyur. Bu işdə xüsusi pişik otlu oyuncaqlar və ya sakitləşdirici preparatlar kömək edə bilərlər.

• Yeməkdə seçiciliyi və ya yemin dəyişilməsi

Bəzən yeməkdən imtina sadəcə pişiyiniz seçici olmağından irəli gəlir. O, yemin teksturunu, qoxusunu, tərkibindəki ət növünü bəyənməyə bilər. Nəzərə alın ki, nəm yemi soyuducudan çıxarandan sonra bir az isitmək vacibdir.

Pişik yemləri brendləri bu kaprizli pişiklər üçün xüsusi yem formullarını (məs., Royal Canin Savour Exigent) hazırlayıblar.  Yem dəyişilməsi də iştahın pozulması və həzm problemləri ilə nəticələnə bilər. Buna görə de ev heyvanınızın yemini dəyişməzdən öncə yeni yemə keçid qaydaları ilə tanış olmalısınız.

• İqlim şəraiti

 İsti yay aylarında pişiklərin aktivliyinin düşməsi və yüksək kalorili rasiona ehtiyacları olmadığı üçün onlar daha az yemək yeməyə başlayırlar. Bu dövrdə ev heyvanınıza mütləq daha çox su təklif edin. Bundan əlavə, konservlər formasında olan əlavə nəm pişik yemi də təklif edə bilərsiniz.  

Pişiyin yemək yeməməsinin tibbi səbəbləri  

Sevimlinizin yem və ya sudan imtina etməsinin tibbi səbəblərə keçid edək. Bunlara böyrək, qaraciyər, həzm, diabet, virus infeksiyaları, travmalar, bərpa dövrü, ağız boşluğunun xəstəlikləri aiddir.  

• Ağız boşluğu xəstəlikləri səbəbindən yemdən imtina

Bizim quyruqlu dostlarımız düzgün seçilməmiş yem, zəif gigiyena və ya genetik faktorlar nəticəsində ağız boşluğu xəstəliklərdən əziyyət çəkir. Pişiyinizdə tez-tez diş daşları əmələ gəlirsə, ona quru pişik yemi kömək edə bilər. Rasionuna həmçinin ağız boşluğuna qulluq üçün xüsusi dadlı çərəzlər əlavə etmək olar. Pişiyinzin dişləri həftədə 2-3 dəfə təmizlənməlidir.

Yaşlı və bala pişiklər, diş və diş əti ağrısı və ya iltihabı olan pişiklər quru yem yeməkdə çətinlik çəkə bilərlər. Bu halda, onlara yaş pişik yemi vermək məsləhət görülür.

• Zərəvericilər (bit, birə, gənə, qurdlar) səbəbindən yemdən imtina

Ev pişikləri çöl pişikləri kimi də parazitozdan əziyyət çəkə bilərlər. Zərərvericilərin yumurtaları hətta insanın ayaqqabısı ilə belə evə gətirilə bilər. Buna görə də antiparazitar emal tədbirləri vaxtında görülməlidir. Bu məqsədlə xüsusi pişik dərmanlarından istifadə etmək məqsədəuyğundur.  

• Pişiyin allergiyaya görə yeməkdən imtina etməsi  

Pişiklər də insan kimi allergiyadan əziyyət çəkə bilər. Yumurtanın ağı, müəyyən ət növləri, glüten və digər allergenlərə qarşı mənfi reaksiyaları ola bilər. Pişiyinizdə allergiya olmasını şübhə edirsinizsə, onu xüsusi hipoallergen yem növünə (məs., Royal Canin Hypoallergenic) keçirə bilərsiniz.

•  Mədədə tüklərin yığılması və yad cismin düşməsi ilə əlaqədar yeməkdən imtina

Pişiklər özlərini yalayarkən böyük həcmdə tüklər udurlar, hansılar ki, bağırsaq keçməzliyi, iştahsızlığa səbəb olur. Bu tük topalarından qurtulmaq üçün xüsusi GimCat Professional Malt-Soft Extra malt pastadan istifadə etmək tövsiyə olunur. Pişik həm də kiçik əşyaları tez-tez uda bilər. Bu hallarda da baytar həkiminə müraciət etmək lazımdır, çünki təcili əməliyyata belə ehtiyac ola bilər. Dərmanlar, bitkilərdən də zəhərlənmə halları baş verərsə, təcili yardım göstərmək lazımdır.  

• Cinsi yetişkənlik

6-12 ay aralığında (cins növündən asıllı olaraq)  pişiklər tam cinsi yetişkənlik dövrünə çatırlar. Nəsil davamı problemi 1-ci yerə durur, yemək məsələləri də arxa planda qalır. Bu dövrdə pişiklər bir neçə günlük yemək yeməkdən imtina edə bilərlər. Əgər pişiyin cütləşməsinə razı deyilsinizsə, pişiyinizə müvafiq olaraq qısırlaşdırma əməliyyatı elətdirin. Əks halda, pişiyin cütləşməsindən öncə onun rasionuna keyfiyyətli yüksək zülallı yemlər əlavə edin ki, balaları sağlam dünyayagəlib normal inkişaf etsin.

• Böyrək problemlərinə görə yeməkdən imtina

Təəsüf ki, pişiklər tez-tez böyrək xəstəliklərindən əziyyət çəkirlər. İştahsızlıq da əsas simptomlardan biridir. Digər simptomlara da diqqət etməyiniz vacibdir. Onlara yuxululuq, halsızlıq, ağrı verən sidik ifrazı, qusma, spesifik yürümə, dəri və tük vəziyyətinin pisləşməsi, şişlik, selikli  qışalarının göyərməsi və s. Baytar həkimi ev heyvanınız üçün Royal Canin Renal kimi xüsusi müalicəvi yem məsləhət görə bilər.

• Qaraciyər problemlərinə görə yeməkdən imtina

Qaraciyər xəstəlikləri də həmçinin iştahın pozulmasına səbəb ola bilər. Bu simptomdan yanaşı apatiya, qəbizlik ya ishal, sarılıq, sidiyin tündləşməsi, arıqlama, kapilyarların partlaması, meteorizm (köp), qusma, qanın laxtalanma sürətinin azalması və s. aiddir. Bu simptomları müşahidə edirsinizsə, ev heyvanınızı mütləq baytar həkiminə göstərməlisiniz. Baytarın məsləhəti ilə pişiyiniz Royal Canin Hepatic tipli xüsusi müalicəvi yemə keçirilə bilər

• Mədə-bağırsaq problemlərinə görə yeməkdən imtina

Meteorizm (köp), qusma, ishal ya qəbizlik kimi mədə-bağırsaq problemləri iştahın pozulmasına səbəb ola bilər. Bu zaman tərkibində asan həzm olunan inqrediyentləri ehtiva edən pişik yemlərinə üstünlük vermək vacibdir. Yüksək doyumlu və balanslı Royal Canin gastrointestinal pişik yemi xəstə hevanınızın rasionu üçün ideal seçim olacaqdır.

• Diabet xəstəliyinə görə yeməkdən imtina

Diabet xəstəliyi olan pişik təhlükəli ketoasidoz prosesi (təcili olaraq yağ və zülalların parçalanması) zamanı və ya kəskin ağrılar səbəbindən yeməkdən imtina edə bilər. İştahın azalması, susuzluq, yorğunluq, tük və dəri vəziyyətinin pisləşməsi, tam olaraq pəncə üstə yerimə (insan kimi) əlamətləri müşahidə edirsinizsə, heyvanınızı diaqnostikadan keçirin. Sevimliniz xüsusi Monge Vet Solution Diabetic müalicəvi rasiona keçirilə bilər.

• Pişiyin bərpası zamanı yeməkdən imtina

Qısırlaşdırma, doğuş və digər əməliyyatlardan sonra pişiyin yemək yeməməsi normal bir haldır. Pişik bir neçə gündən artıq yemək yemədiyi halda, həkimə müraciət etməyiniz gərəkdir. Ev heyvanına Royal Canin Recovery tipli bərpaedici müalicəvi yem tövsiyə oluna bilər.

Pişik yemək yemirsə, necə kömək etmək olar?

Yuxarıda yazılanları nəzərə alaraq pişiyinizin iştahını bərpa etmək üçün qeyd olunan tövsiyələrə riayət etməyiniz məsləhət görülür:   

1. Əsas simptomlardan yanaşı digər simptomlara diqqət edin. Digər təhlükəli əlamətlər olmadığı halda, heyvanın 1-2 gün yemək yeməməsi heç bir problem yaratmır. Pişik iştahsız olsa da, aktivliyi yerindədirsə, narahatlığa səbəb yoxdur. Əks təqdirdə, baytar həkiminə müraciət etməyiniz mütləqdir.
2. Heyvanınızın yemləmə rejiminə riayət edin, yemləmə məkanını düzgün seçin. Ən əsası, günlük yemləmə porsiyalarına riayət olunmalıdır.
3. Pişiyinizin rasionunun balanslı olmasını təmin edin. Ailə üzvlərinin yediyi qidanı pişikdən uzaq tutun (xüsusilə şokolad, kolbasa, bişməcələr, bal, konsevlər və s.). Pişiyinizə verdiyiniz xüsusi çərəzlərin günlük yeyilən miqdarına diqqət edin.  
4. Pişiyinizin ağız dadı və özəlliklərinə uyğun olan yemlərə üstünlük verin.  

Ev heyvanınızı mütəmadi olaraq baytar həkiminin profilaktik müayinəsindən keçirin. Baytar həkiminə stressiz ziyarət üçün öncədən hazırlaşmalısınız. Heyvanınıza peyvənd təqviminə uyğun olaraq vaksinasiya və zərərvericilərə (bit, birə, gənə) qarşı emal tədbirlərini vaxtında etdirin.